بخش خبر خوان امروز؛ ایرنا
ساری- ایرنا- رئیس اداره محیط زیست دریایی اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: شمار کشف لاشه فُک‌های خزری در سواحل استان از ابتدای سال جاری تاکنون به ۲۳ قلاده رسید.
به گزارش ایرنا، داریوش مقدس روز دوشنبه در حاشیه شورای محیط زیست مازندران در ساری با اشاره به پیدا شدن لاشه ۲ فک خزری در سواحل میانکاله، گفت: شمار لاشه فک‌های خزری از ابتدای امسال تاکنون در طول نوار ساحلی استان پیدا شده است به ۲۳ قلاده رسیده است.
او با نگرانی از افزایش شمار لاشه فک‌های خزری در طول نوار ساحلی استان، افزود: این موارد عمدتاً در بازه زمانی فروردین تا آبان‌ماه رخ می‌دهد.
مقدس با بیان اینکه علت دقیق تلف شدن فک‌های خزری هنوز مشخص نشده است، ادامه داد: این مهم مستلزم انجام نمونه‌برداری است ولی لاشه‌هایی که در طول نوار ساحلی استان کشف شده مدت زمان زیادی از تلف شدن گذشته است و قابلیت نمونه برداری نداشتند.
رئیس اداره محیط‌زیست دریایی اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست مازندران گفت: این اداره‌کل در چارچوب برنامه اقدام ملی حفاظت از فک خزری، با مشارکت دستگاه‌های اجرایی، مراکز دانشگاهی و نهادهای مدنی، مجموعه‌ای از اقدامات میدانی، آموزشی و حمایتی را با هدف حفاظت مؤثر از این گونه ارزشمند در دستور کار دارد.
مرگ و میر افسار گسیخته فک خزری در سواحل شمال کشور نگرانی‌ها برای آینده این گونه منحصربه‌فرد را بیشتر کرده تا جایی که برای رفع این چالش سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران از فرآیند تدوین «برنامه اقدام ملی» حفاظت از این گونه جانوری با مشارکت دانشگاه تربیت مدرس نور، مرکز امداد و نجات فک خزری و استقرار دبیرخانه دائمی آن در دانشگاه تربیت مدرس نور با حمایت مدیران ملی مرتبط خبر می‌دهد.
فُک خزری تنها پستاندار بزرگترین دریاچه جهان و یکی از معروف‌ترین موجودات دریای کاسپین است که مدت‌هاست حال خوشی ندارد. طی سال‌های اخیر مشاهده لاشه‌های این گونه متفاوت آبزی در سواحل جنوبی دریای کاسپین این نگرانی را در بین دوستداران محیط زیست به وجود آورده که خطر انقراض نسل فُک‌های خزری بیش از هر زمان دیگری این جاندار دریایی را تهدید می‌کند.
بر اساس اعلام اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت، فک خزری در فهرست جانوران آسیب‌پذیر قرار داشته و نیاز شدید به حفاظت دارد. اما این حفاظت فقط مختص ایران نیست و باید کشورهای روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و جمهوری آذربایجان نیز به عنوان همسایگان خزر در این زمینه مشارکت کنند.
در خزر، کوچک‌ترین گونه فُک‌های واقعی، یعنی فُک‌های بدون گوش است و فقط در این دریاچه یافت می‌شود امادر ۲ ماه اخیر ۲۳ لاشه‌های ثبت شده از این گونه خاص آبزی در سواحل مازندران کشف شده است.
این پستاندار دریای خزر در بیشتر نقاط دریا زندگی می‌کند و محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن مواد. غذایی و به صورت فصلی متغیر است. در فصل تابستان و پاییز بیشتر فُک‌های خزر در آب‌های سرزمینی ایران به سر می‌برند.
در ایران و در سال‌های دهه ۶۰ شمسی تعدادی از ساکنان مازندران خاطراتی از دیدن فُک‌ها که به آن «سگ آبی» نیز می‌گویند در اسکله‌های خلوت مانند اسکله «نکا» به یاد دارند. فُک خزری از لحاظ ژنتیکی و حفظ تعادل در زنجیره غذایی دریای خزر بسیار با ارزش و مهم است.
این گونه آبزی به واسطه قرار گرفتن در راس هرم غذایی و پراکنش آن در کل زیستگاه، به عنوان گونه شاخص دریای خزر محسوب می‌شود. وجود فُک در دریای خزر که معیشت بسیاری از مردم وابسته به آن است، از نشانه‌های سلامت دریای خزر به حساب می‌آید.
به طور کلی فُک‌های خزری به دمای آب وابسته هستند و هنگامی که دما افزایش پیدا کند، به قست‌های عمیق و سردتر دریا می‌روند. از این جهت دریای خزر با دمای متفاوت آب در نقاط مختلف توانسته زیستگاهی ارزشمند برای فُک‌های خزری است.
نابودی این گونه می‌تواند اکوسیستم مازندران را به خطر اندازد، فک‌های دریای مازندران مهاجرت سالانه منظمی دارند، آن‌ها به دمای آب بسیار وابسته‌اند. وقتی دمای آب افزایش می‌یابد، آن‌ها به بخش‌هایی که آب عمیق‌تر و قاعدتاً سردتر است، مهاجرت می‌کنند. فک‌ها در تابستان، بهار و پاییز بیشتر در آب‌های نیمه جنوبی مازندران از جمله ایران زندگی و برای زایمان به مناطق یخی در شمال دریای مازندران مهاجرت می‌کنند.
نخستین و تنها مرکز حفاظت از گونه در معرض خطر فک خزری در ایران و در سال ۲۰۱۰ رسما آغاز به کار کرد، این مرکز در جزیره آشوراده، در نزدیکی سواحل بندر ترکمن احداث شد. هدف آن نجات فک‌های آسیب دیده، آموزش ماهیگیران، ارتقا سطح فرهنگ محیط زیستی جامعه، تحقیقات و گسترش فعالیت‌های حفاظتی به سایر کشورهای حوزه خزر بوده است، این مرکز تا ابتدای سال ۲۰۱۸ توانست ۸۳ قلاده فک را از مرگ نجات داده و پس از انجام درمان به طبیعت بازگرداند.