بخش خبر خوان امروز؛ ایرنا
زنجان – ایرنا – عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات کشاورزی بر ضرورت عبور از راه حل های واکنشی به راهکارهای پیشگیرانه در مواجه با مشکل ناترازی انرژی تاکید کرد و گفت: باید بدانیم این ناترازی ها نتیجه یک ناترازی فکری است، باید چشم ها را بشوییم و تفکر دیگری داشته باشیم.
به گزارش خبرنگار ایرنا، ناترازی انرژی در سال های اخیر بنا به دلایل مختلف از جمله بی توجهی به توسعه زیرساخت های انرژی به وجود آمد که هم اکنون مشکلاتی را برای شهروندان به دنبال داشته است.
این معضل در بخش های مختلف تولیدی از جمله صنعت و کشاورزی مشکلات بیشتری به دنبال دارد و برای تولیدکنندگان استان چالش ها و معضلاتی را به وجود آورده است.
قطع مکرر برق چاه‌های کشاورزی، روند آبیاری مزارع را مختل کرده است و به کاهش بهره‌وری محصولات کشاورزی منجر خواهد شد.
علاوه بر این، کارخانجات تولیدی و فراوری محصولات کشاورزی نیز به دلیل قطع برق و گاز با چالش‌هایی اساسی روبه‌رو شده‌اند که نهایتاً زنجیره ارزش این بخش را تحت تأثیر قرار می دهد.
خبرنگار ایرنا در این خصوص با نادر عباسی، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات کشاورزی، گفت و گو کرده است.
ایرنا. دلیل عمده بروز ناترازی در حوزه انرژی چیست؟
وقتی می خواهیم راجع به ناترازی حرف بزنیم باید ببینیم با چه مجموعه ای مواجه هستیم، تمام اجزا در یک اکوسیستم پایدار باید در حالت متوازن باشند. ناترازی در سه حالت بی ثباتی و ناپایداری و در یک وضعیت توزیع نا متوازن اتفاق می افتد و موجب به هم خوردن هماهنگی می شود. ناترازی ممکن است در همه حوزه ها وجود داشته باشد که حوزه برق و انرژی یکی از آن‌هاست.
مثلاً یک دهه روی سدسازی متمرکز می شویم، دهه دیگر متوجه می شویم که چنین رویکردی اشتباه بوده، هر چند برخی اقدامات از سر سوءنیت نبوده ولی علت ناترازی به طور عمده این است که تفکری که پشت اقدامات بوده، مناسب نبوده است. فقط با تفکر سیستمی است که این نوع مسایل به حداقل می رسد.
ایرنا. منظور از تفکر سیستمی چیست؟
تفکر سیستمی، یک نگاه کلان و کل نگر دارد، به طور مثال باید در موضوع ناترازی انرژی بیاییم و ببینیم چه روندهایی وجود داشته که به این وضعیت رسیدیم. چه مدل های ذهنی در پس این قضیه، چنین پیامدی را به وجود آورده. امروز ناترازی برق یک نما از نوک کوه یخ است و نشان می دهد که رویکرد سیستمی پیش از این به نحوی بوده که چنین وضعیتی را رقم زده است.
ایرنا. در این وضعیت چه رویکردی باید برای اصلاح امور داشت؟
این وضعیت ناترازی برق را باید به عنوان یک فرصت در نظر گرفت. باید بدانیم این ترازی ها نتیجه یک ناترازی فکری است. باید چشم ها بشوییم و تفکر دیگری را داشته باشیم. افزایش انگیزه برای بهره گیری از روش های تولید بهینه، کاهش زمان بهره برداری، مدیریت فرآیندها باید مورد توجه ما باشد.
ایرنا. جهت گیری تولید کشاورزی در استان زنجان را چگونه ارزیابی می کنید؟
مساحت اراضی کشاورزی استان زنجان حدود ۸۵۰ هزار هکتار است که یک سوم این زمین ها به صورت کشاورزی آبی و مابقی به صورت دیم است. از این رو پتانسیل کشاورزی ما در استان بیشتر به سمت زراعت در دیم زارها است. میزان مصرف آب در کشاورزی استان ۱.۲ میلیارد متر مکعب است. بررسی روند وضعیت آب در استان هم نشان می دهد که سطح آب های زیرزمینی در مناطق مختلف استان به شدت رو به پایین حرکت می کند و دشت های ما اغلب در وضعیت بحرانی قرار گرفتند. به نظر می‌رسد توسعه کشاورزی در استان و بهره بهره برداری از منابع آب و خاک باید بر اساس توان اکولوژیک و رویکرد حفاظت و پایداری منابع پایداری منابع باشد. در این راستا اولویت کشاورزی در استان باید به سمت زراعت دیم محصولات زراعی باشد.
ایرنا. رفع ناترازی در تولید کشاورزی امکان پذیر است؟
مصرف برق در مزارع و آبیاری، در گلخانه، در دامداری ها و شیلات و آبزیان نقش مهمی در تولید دارد. تکیه بر سوخت های فسیلی در تولید برق، هدر رفت انرژی در شبکه توزیع، مدیریت نادرست منابع و سیاست‌های مصرف، مدیریت ناکارآمد منابع انرژی و عدم سرمایه گذاری در زیرساخت‌های نوین و وابستگی به منابع سنتی و قاچاق گسترده سوخت و مصرف خارج از مدار از عوامل ناترازی است.
افزایش سرمایه گذاری برای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و توسعه پنل‌های خورشیدی و توربین های بادی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و مدیریت هوشمند انرژی، استفاده از سیستم‌های کنترل هوشمند برای تنظیم مصرف برق و کاهش اتلاف انرژی، اصلاح سیاست‌های انرژی با حمایت دولت از بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در فناوری‌های پایدار و کاهش وابستگی به برق از جمله موارد رفع چالش ناترازی ها است.