بخش خبر خوان امروز؛ ایرنا
کرمانشاه- ایرنا- در جغرافیایی که کوه‌های سربه‌فلک کشیده همچون ستون‌های ایمان بر آسمان تکیه داده‌اند، روستای بانه‌وره، واقع در شهرستان پاوه، امسال هم صحنه تجلی یک سنت دیرینه شد؛ آیین قربانی از دل ایمان برخاسته و به همنوعان لبخند هدیه می‌دهد.
دریافت
42 MB
به گزارش ایرنا، هوا هنوز بوی سحر دارد. صدای اذان از بلندگوی مسجد پخش می‌شود و مه ملایمی کوچه‌های باریک بانه‌وره را در آغوش گرفته است. روستای بانه‌وره از توابع شهرستان پاوه، این روزها فقط یک نقطه جغرافیایی نیست؛ قلبی تپنده است برای یک آیین کهن که حالا، با گذشت ۱۲ سال، به ثبت ملی رسیده و به نماد همبستگی اجتماعی و فرهنگی مردم این دیار بدل شده است.
اینجا، عید قربان تنها یک مناسبت مذهبی نیست. آیین قربانی در بانه‌وره، داستان مردمانی است که نذر را به زندگی گره زده‌اند و سنت را به فرصتی برای مهرورزی و کمک به هم‌نوع تبدیل کرده‌اند.
در نخستین ساعات صبح عید، پس از نماز جماعت، ساکنان بانه‌وره دسته‌دسته از خانه‌ها خارج می‌شوند. دسته‌ای با لباس کُردی به کمک ذابحان می‌روند. گروهی دیگر در حال بسته‌بندی گوشت‌اند. جوانان با خودروهای وانت، گوشت را بین خانه‌ها توزیع می‌کنند. نظم و هماهنگی میان مردم به‌گونه‌ای است که گویی تمرینی طولانی و دقیق در کار بوده است.
آیین قربانی بانه‌وره سال ۱۳۹۶ ثبت ملی شده است
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان پاوه، در گفت‌وگو با ایرنا اظهار کرد: این آیین از دیرباز به صورت مردمی مرسوم بوده و هرسال بر ابعاد و کیفیت آن افزوده شده است. از سال ۱۳۹۶ نیز با پیگیری‌های مستمر، آیین قربانی بانه‌وره در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. این ثبت، تنها یک اقدام حقوقی نیست؛ سندی است بر استمرار یک هویت.
عزیز مصطفایی، ادامه داد: این مراسم صرفاً ذبح دام نیست، بلکه یک حرکت فرهنگی، اجتماعی و دینی عمیق است که طی سال‌ها به الگویی برای دیگر روستاهای منطقه تبدیل شده. ثبت ملی این آیین، حاصل همت مردم و پیگیری متولیان محلی است. ما در ثبت میراث ناملموس به دنبال حفظ روحیه جمع‌گرایی و پاسداشت هویت فرهنگی منطقه هستیم.
او با تأکید بر مردمی بودن این آیین افزود: مشارکت همه‌جانبه مردم، چه در تهیه دام، چه در اجرای آیین و چه در توزیع گوشت، آن را از یک رویداد مذهبی ساده فراتر برده و به نوعی همیاری ملی-محلی تبدیل کرده است.
مراسم قربانی بانه‌وره در سال جاری با قربانی ۳۲۲ رأس دام به پایان رسید
بر اساس گزارش نهایی هیأت برگزاری مراسم قربانی بانه‌وره در سال جاری، در این مراسم ۳۲۲ رأس دام شامل ۲۲۰ رأس بز، ۷۸ رأس گوسفند و ۲۴ رأس گاو قربانی شدند. از این تعداد، ۶ تن گوشت (۶ هزار کیلوگرم) جمع‌آوری و در میان هزار و ۳۰۰ خانوار نیازمند توزیع شد.
به این ترتیب، هر خانواده بهره‌مند به‌طور میانگین ۴.۵ کیلوگرم گوشت دریافت کرده است. این مراسم با هدف حمایت از اقشار کم‌درآمد و تقویت روحیه همبستگی اجتماعی برگزار شده است.
اما آنچه در این آمارها منعکس نمی‌شود، اشک‌های شوق مادرانی است که بعد از ماه‌ها گوشت در سفره‌شان می‌بینند، یا شادی کودکانی که با پاکت‌های قرمز سهم خود را در آغوش می‌کشند.
یکی از اعضای هیأت برگزارکننده این آیین به ایرنا گفت: ما هیچ اسپانسر دولتی نداریم. این یک اقدام کاملاً مردمی است. هر کسی به‌اندازه وسع خود کمک می‌کند. حتی جوانانی که کولبری می‌کنند، نذر خود را فراموش نمی‌کنند. چون این مراسم، بخشی از هویت ماست.
او در ادامه از تلاش‌های شبانه‌روزی تیم داوطلبان افزود: از یک هفته قبل از عید، برنامه‌ریزی شروع می‌شود؛ هماهنگی با دامداران، پیش‌فروش سهم‌ها، طراحی نحوه توزیع، و تا نیمه‌شب عید، آخرین پاکت هم به دست صاحبش می‌رسد.
بانه‌وره، این روستای سرسبز در دل اورامانات، با ثبت ملی این آیین، حالا نه تنها در نقشه فرهنگی استان کرمانشاه که در فهرست میراث ملی ایران جای گرفته است. این ثبت، از یک‌سو میراث‌داری مردم این دیار را نشان می‌دهد و از سوی دیگر، الگویی عملی از چگونه‌زیستن در دل سنت و همبستگی را ارائه می‌دهد.
در روزگاری که بسیاری ارزش‌ها به فراموشی می‌روند، بانه‌وره به ما یادآوری می‌کند که هنوز می‌توان همسایه را دید، هنوز می‌توان دل داد، هنوز می‌توان انسان بود.
در دورانی که بحران‌های اقتصادی، شکاف‌های اجتماعی و تنهایی‌های مدرن، جامعه را تهدید می‌کنند، مراسمی همچون قربانی بانه‌وره می‌توانند همچون مرهمی فرهنگی، روح جامعه را ترمیم کنند.
شهر بانه وره از توابع بخش باینگان یکی از پنج شهر شهرستان پاوه در استان کرمانشاه، از جمعیت سه هزار و ۴۰۰ نفری برخوردار است.
قربانی کردن و توزیع آن در میان مردم از رسوم دیرینه مناطق کُردنشین به ویژه منطقه اورامانات است که در شهر و روستا انجام می شود.